چگونه یک مدل کسب و کار خوب بنویسیم.

مدل کسب و کار، انعکاس‌دهنده فعالیت و خدمات یک شرکت است. نگارش یک مدل کسب و کار خوب، پاسخ‌دهنده سوالات مربوط به خدمات، محصولات و مشتریان شما بوده و تا حدی نشان‌دهنده راهبردهای توزیع و بازاریابی شرکت است. در مدل کسب و کار، نقش و وظایف هر یک از پرسنل برای رسیدن به اهداف شرکت مشخص می‌شود.

مراحل نوشتن یک مدل کسب و کار به شرح زیر است:

1- تیمی از افراد بخش‌های مختلف کسب و کار خود را جمع‌آوری نمایید تا اهداف و فعالیت‌های بخش خود را تشریح کنند. با انجام طوفان ذهنی، چگونگی رشد و توسعه کسب وکار خود را تبیین کنید. اهداف مختلف را درون دایره‌هایی نوشته و برهم‌کنش و تعامل میان آنها را با فلش نشان دهید.

2- یک الگوی (Template) کسب و کار تهیه نمایید. ماکروسافت آفیس برای طراحی مدل کسب و کار، یک الگوی ویژه دارد که می‌توان از آن استفاده کرد. گفتگوها و پرسش و پاسخ‌های انجام شده توسط اعضاء گروه درباره مسائل مالی، فروش و جنبه‌های مختلف کار را وارد این الگو کنید. مدل شما می‌تواند حاوی جزئیاتی درباره گروه‌های مختلف مشتریان باشد، همچنین در مدل شما می‌توان اطلاعاتی درباره این که محصول یا خدمت شما چگونه می‌تواند برای مشتری ارزشمند باشد، ارائه نمود. لیستی از هزینه‌های کسب و کار، نظیر خرید مواد اولیه، هزینه منابع انسانی و هزینه‌های مربوط به تولید نیز در این مدل درج می‌شود. لیستی از افراد و شرکت‌های همکار که شما را در مسیر رسیدن به اهداف نهایی یاری می‌کنند نیز در این مدل درج می‌شود.

3- گزینه‌های انتخابی خود را تحلیل نمایید. برای مثال، مدل فروش سنتی را انتخاب کنید که در آن خریدار برای خرید محصول یا خدمات به شما مراجعه می‌کند. اگر مشتریان شما در طیف وسیع جغرافیایی قرار دارند باید راهبردهای فروش متفاوتی را انتخاب کنید. برای مثال، می‌توانید روی فروش اینترنتی متمرکز شوید تا مشتریان از طریق اینترنت خرید نموده و شما محصول را برای آنها ارسال کنید. مشخص نمایید که چگونه می‌خواهید منابع مالی، برای تولید محصول یا خدمات جدید را فراهم کنید بدون این که سوددهی شرکت دچار اختلال شود. فرصت‌های تازه‌ای برای یافتن مشتریان جدید یا شرکت‌های همکار فراهم نمایید. نقاط ضعف و مواردی را که پتانسیل خطرسازی دارند شناسایی کنید.

4- با شناسایی راه‌های تولید محصول باارزش‌تر یا خدمات بهتر، مدل کسب و کار خود را بهبود دهید. اطلاعاتی درباره مشتریان بالقوه جدید یا ارزش افزوده جدیدی به محصولات، در مدل کسب و کار درج کنید. لیستی از مسیرهایی که می‌تواند منجر به کسب درآمد شوند را تهیه نمایید. چگونگی مدیریت منابع، هزینه‌ها و شرکاء را تشریح کنید. اطلاعات آماری از مدل کسب و کاری که اتخاذ نموده‌اید را با استفاده از بانک‌های اطلاعات موجود در کشور، تهیه نمایید.